آیه ۶۴ انفالآیه ۶۴ انفال، از آیات مرتبط با فضائل امام علی علیه‌السّلام است. ۱ - آیه من اتبعکبه آیه ۶۴ سوره انفال «آیه من اتبعک» گفته می‌شود: (یا ایها النبی حسبک الله و من اتبعک من المؤمنین)؛ «ای پیامبر، خداوند و مؤمنانی که از تو پیروی میکنند برای حمایت تو کافی است». ۲ - تفسیر و شأن نزولدر این آیه برای تقویت روحیه پاک پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم می‌فرماید: خداوند و این مؤمنانی که از تو پیروی میکنند برای حمایت تو کافی هستند، و با کمک آنها می‌توانی به هدف خود نائل شوی. بعضی از مفسران نقل کرده‌اند که این آیه هنگامی نازل شد که طائفه یهود بنی قریظه و بنی نضیر به پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم گفتند ما حاضریم تسلیم تو شویم و از تو پیروی کنیم (و ترا یاری خواهیم کرد) آیه بالا نازل شد و به پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم هشدار داد که به آنها اعتماد و تکیه نکند، بلکه تکیه گاه خود را تنها خدا و مؤمنان قرار دهد. حافظ ابو نعیم که از علمای معروف اهل سنت است در کتاب فضائل الصحابه به اسناد خود نقل کرده که این آیه در باره علی بن ابی طالب نازل شده و منظور از مؤمنین، علی علیه‌السّلام است. ۳ - عدم حصر آیه با شأن نزولالبته این گونه تفسیرها و شان نزول‌ها آیه را منحصر و محدود نمی‌کند، بلکه منظور این است شخصی مانند علی علیه‌السّلام که در صف اول مؤمنان قرار دارد نخستین تکیه گاه پیامبر بعد از خدا از میان مسلمین است هر چند که دیگر مؤمنان نیز در صفوف بعد یار و یاور پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم هستند. [۴]
طبرسی، فضل بن حسن، ۴۶۸ - ۵۴۸ق، مجمع البیان فی تفسیرالقرآن، ج۴، ص۸۵۷.
[۵]
سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، ۸۴۹ - ۹۱۱ق، الدر المنثور فی التفسیر بالماثور، ج۳، ص۲۰۰.
[۸]
بحرانی، هاشم بن سلیمان، - ۱۱۰۷ق، البرهان فی تفسیر القرآن، ج۲، ص۱۷۹.
۴ - پانویس
۵ - منبعفرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «آیه ۰۶۴ انفال». |